Als ik uit Rotterdam vertrek is er nog weinig aan de hand. Maar drie uur later brengt een Hardenbergse buurtbus Anneloes Vermeulen (CNL) en mij door een witbesneeuwd Drents landschap naar De Krim. Ik ben er nog nooit geweest, maar als lid van de begeleidingscommissie vind ik onbekende bestemmingen juist een extra attractie. Je komt nog eens ergens. De Krim: een vroegere veenkolonie. Dat wil zeggen een kilometers lang, maar uiterst smal dorp langs een kaarsrecht kanaal, met een kleine kern.
In die kern twee basisscholen: OBS De Klimop en CBS De Bron. De beide directeuren, Monique Dikken en Bert Slot, vinden elkaar in een gemeenschappelijk probleem: een belangrijk deel van hun leerlingen kampt met een taalachterstand. In het ABN wel te verstaan. Want net als zoveel anderen groeien deze kinderen tweetalig op. Hun thuistaal verschilt danig van de taal uit de taalboekjes. Andere woorden, andere klanken, andere grammatica.
Gezamenlijk bedenken de teams een kunstzinnige oplossing: drama als stimulans voor taalontwikkeling. Cultuurcoach Nicole van Zomeren brengt hen in contact met dramadocente Irma Smegen. Er ontvouwt zich een plan, waarin als unieke component De Krimse Revue wordt betrokken, een amateurtoneelvereniging met een eerbiedwaardige traditie.
CNL honoreert hun subsidieaanvraag.
Dan gaat de sneeuwbal rollen. Irma ontwerpt dramalessen, geënt op de taalmethode. Woorden die de kinderen moeten leren, gebruiken ze nu in de natuurlijke context van dialogen. Irma geeft voorbeeldlessen en traint de leerkrachten die nog nooit iets met drama hebben gedaan (allemaal). Het idee slaat aan. Iedere vrijdag staat in het teken van drama. Niet meer weg te denken.
Maar er gebeurt (natuurlijk) veel meer. Twintig kinderen gaan na schooltijd naar toneelles bij de Revue. Albert Kuper, regisseur met dertig jaar ervaring, pakt het grondig aan. Hij schrijft meteen een stuk met alles erop en eraan: tekst en muziek. Op 1 april première in het Dorpshuis voor alle schoolkinderen en hun ouders. Die bieden nu al aan om kostuums te naaien.
En op school gebeuren intussen kleine wonderen. Zogenaamd zwakke kinderen blijken natuurtalenten. Een meisje met ernstige symptomen van ‘Asperger’, kruipt uit haar schulp en improviseert spontaan mee. Drama draagt niet alleen bij aan de taalontwikkeling, maar ook aan het zelfvertrouwen van de kinderen, die en passant ook nog veel leren over theater. Deze sneeuwbal stopt niet meer. In tegendeel: wordt vervolgd.
Lodewijk Ouwens, begeleidingscommissie
Yes! Dramales!
Wat een geluk dat ik mee mag werken aan het project op de brede scholen in De Krim! Mijn naam is Irma Smegen, ik ben dramadocent en tevens leerkracht basisonderwijs. Ik ontwikkel 104 dramalessen voor de groepen 5, 6, 7 en 8 gericht op taalonderwijs en sociale vaardigheidstraining.
Het is een dankbare klus. Leerkrachten zijn enthousiast en kinderen blij. Als ik vrijdagsochtends binnenstap hoor ik vreugdekreten als: “Yes! Dramales!” en “Joepie we hoeven niet te leren!” Heerlijk dat ze het zo ervaren, want leren doen ze wel degelijk. Spelen werkt! De kinderen pakken de taal vanuit een andere leerstijl op, ze genieten en dat komt de leermotivatie ten goede.
De lessen gaan over dagelijkse thema’s. Zo was er een les waarin kinderen een telefoongesprek oefenden. Aan het eind van de les werd er echt gebeld terwijl de andere kinderen meeluisterden. Wilbert belde met zijn vader. De opdracht was om uit te leggen dat dit een deel van een les was, te vragen wat hij aan het doen was en hem een fijne dag te wensen. Wilberts vader klonk verbaasd toen zijn zoon hem zomaar onder schooltijd belde en Wilbert legde uit dat het een deel van de dramales was. Zijn vader zat op de trekker en was hooi aan het schudden. Wilbert sloot het telefoongesprek keurig af. De kinderen in de klas hadden geconcentreerd geluisterd en gaven hem complimenten.
Vorige week schreef groep 8 in tweetallen een betoog. Ze moesten de Sint zien te overtuigen van het feit dat ze erg ondeugend waren geweest en daarom vast en zeker mee mochten in de zak naar Spanje. Om de beurt werd gepresenteerd. De kinderen die luisterden werden jurylid en beoordeelden het betoog op originaliteit en overtuigingskracht. Prachtig om te zien hoeveel plezier kinderen hadden in het bedenken en presenteren. Het leverde geweldige resultaten op.
Het is een dankbare klus. Leerkrachten zijn enthousiast en kinderen blij. Als ik vrijdagsochtends binnenstap hoor ik vreugdekreten als: “Yes! Dramales!” en “Joepie we hoeven niet te leren!” Heerlijk dat ze het zo ervaren, want leren doen ze wel degelijk. Spelen werkt! De kinderen pakken de taal vanuit een andere leerstijl op, ze genieten en dat komt de leermotivatie ten goede.
De lessen gaan over dagelijkse thema’s. Zo was er een les waarin kinderen een telefoongesprek oefenden. Aan het eind van de les werd er echt gebeld terwijl de andere kinderen meeluisterden. Wilbert belde met zijn vader. De opdracht was om uit te leggen dat dit een deel van een les was, te vragen wat hij aan het doen was en hem een fijne dag te wensen. Wilberts vader klonk verbaasd toen zijn zoon hem zomaar onder schooltijd belde en Wilbert legde uit dat het een deel van de dramales was. Zijn vader zat op de trekker en was hooi aan het schudden. Wilbert sloot het telefoongesprek keurig af. De kinderen in de klas hadden geconcentreerd geluisterd en gaven hem complimenten.
 |
| Jarne en Dylan schrijven een betoog |
Kunst neemt de Wijk
Pieter Jan Struik van Participantenvereniging Skoatterwâld stuurt een update over hun project:
Goed nieuws uit Skoatterwâld! De voorbereidingen zijn in volle gang. Alle neuzen staan dezelfde kant op. De afgelopen maanden hebben Annemarie Elout en ik diverse mensen om ons heen verzameld . Het is nu uitgegroeid tot een volwaardige en werkbare projectgroep. We hebben samen goede stappen gezet.
Stap 1: de scholen zijn enthousiast. We gaan maar liefst negen ochtenden het bos en de wijk in.
Stap 2: We hebben een inspirerende kunstenaar weten te strikken. Gerrit Terpstra heeft veel ideeën en de nodige ervaring met kunstprojecten op locatie.
Stap 3: En we hebben een prachtige locatie. Vlakbij de wijk naast museum Belverdere zijn eilandjes met jonge bomen. Deze bomen vormen het materiaal voor de te maken kunstwerken. We gaan deze eilandjes veroveren en uitdunnen. Landschapsbeheer gaat ons daarbij helpen.
Stap 4: Metti Straatsma, de decaan van het AOC Friesland, heeft een werving gedaan onder de derdejaars leerlingen. Tien gemotiveerde MASsers hebben zich gemeld.
Stap 5: Ik heb twee NHL-stagiaires weten te strikken. Samen gaan ze mij ondersteunen in het voortraject en tijdens de uitvoering. Afgelopen week heb ik met hen het takenpakket doorgenomen. Ze gaan in januari een nulmeting doen onder de leerlingen van zowel het AOC als beide groepen 8.
Vervolgstappen: op 10 januari worden de plannen van Gerrit verder uitgewerkt. Op 1 februari gaan we naar het AOC en geven uitleg aan de MAS-leerlingen. Op 8 februari krijgen ze een minitraining in hetgeen wat van hen verwacht wordt. Na de voorjaarvakantie volgt de daadwerkelijk uitvoering. Ik kan niet wachten! Wordt vervolgd…
Goed nieuws uit Skoatterwâld! De voorbereidingen zijn in volle gang. Alle neuzen staan dezelfde kant op. De afgelopen maanden hebben Annemarie Elout en ik diverse mensen om ons heen verzameld . Het is nu uitgegroeid tot een volwaardige en werkbare projectgroep. We hebben samen goede stappen gezet.
Stap 1: de scholen zijn enthousiast. We gaan maar liefst negen ochtenden het bos en de wijk in.
Stap 2: We hebben een inspirerende kunstenaar weten te strikken. Gerrit Terpstra heeft veel ideeën en de nodige ervaring met kunstprojecten op locatie.
Stap 3: En we hebben een prachtige locatie. Vlakbij de wijk naast museum Belverdere zijn eilandjes met jonge bomen. Deze bomen vormen het materiaal voor de te maken kunstwerken. We gaan deze eilandjes veroveren en uitdunnen. Landschapsbeheer gaat ons daarbij helpen.
Stap 4: Metti Straatsma, de decaan van het AOC Friesland, heeft een werving gedaan onder de derdejaars leerlingen. Tien gemotiveerde MASsers hebben zich gemeld.
Stap 5: Ik heb twee NHL-stagiaires weten te strikken. Samen gaan ze mij ondersteunen in het voortraject en tijdens de uitvoering. Afgelopen week heb ik met hen het takenpakket doorgenomen. Ze gaan in januari een nulmeting doen onder de leerlingen van zowel het AOC als beide groepen 8.
Vervolgstappen: op 10 januari worden de plannen van Gerrit verder uitgewerkt. Op 1 februari gaan we naar het AOC en geven uitleg aan de MAS-leerlingen. Op 8 februari krijgen ze een minitraining in hetgeen wat van hen verwacht wordt. Na de voorjaarvakantie volgt de daadwerkelijk uitvoering. Ik kan niet wachten! Wordt vervolgd…
met een filmpje, nog meer blogs en heel veel beeldmateriaal
Open Podium
Melissa de Vreede van Cultuurnetwerk Nederland volgt de activiteiten van jongerencentrum Trapnotov in Almere Haven. Al een aantal jaren worden hier workshops streetdance, graffiti, rap, theater, zang en gitaar gegeven. Dit jaar wordt extra ingezet op het benaderen van kinderen van groep 8 van brede basisschool De Wierwinde.
Het is donderdagavond 16 december. In Trapnotov is het gezellig druk. Van peuters tot bejaarden en alle leeftijden daartussenin hebben de weg naar het jongerencentrum weten te vinden ondanks sneeuw en gladheid. De overgrote meerderheid van de aanwezigen wordt echter gevormd door jongeren tussen 12 en 18 jaar. Om hen is het dan ook te doen vanavond. Het is Open Podium en dat betekent dat er korte presentaties worden verzorgd door leerlingen die de eerste paar maanden van dit schooljaar na schooltijd workshops volgden. Er wordt zenuwachtig gegiecheld en heen en weer gerend. Het is dan ook niet niks om in je eentje een poplied of een gitaarstuk ten gehore te brengen voor publiek. En dat na slechts een paar weken les!
Het is donderdagavond 16 december. In Trapnotov is het gezellig druk. Van peuters tot bejaarden en alle leeftijden daartussenin hebben de weg naar het jongerencentrum weten te vinden ondanks sneeuw en gladheid. De overgrote meerderheid van de aanwezigen wordt echter gevormd door jongeren tussen 12 en 18 jaar. Om hen is het dan ook te doen vanavond. Het is Open Podium en dat betekent dat er korte presentaties worden verzorgd door leerlingen die de eerste paar maanden van dit schooljaar na schooltijd workshops volgden. Er wordt zenuwachtig gegiecheld en heen en weer gerend. Het is dan ook niet niks om in je eentje een poplied of een gitaarstuk ten gehore te brengen voor publiek. En dat na slechts een paar weken les!
Maar dan neemt Annemieke Haks, coördinator van Trapnotov, het woord. Zij heet alle opa's, oma's, ouders, vrienden en vriendinnen van harte welkom en vertelt wat we deze avond kunnen verwachten. Ook legt ze voor degenen die dat nog niet weten, uit wat Trapnotov allemaal doet voor jongeren van 12 tot 23. En ze vraagt van het publiek clementie en waardering voor degenen die gaan optreden. 
Die oproep is niet tegen dovemansoren gezegd. Alle optredens worden met luid applaus ontvangen, ook al moet af en toe een liedje over, gaan niet alle danspasjes helemaal gelijk of duurt het stemmen van een gitaar soms langer dan het optreden. Voor ieder optreden vertelt de betreffende docent kort iets over zijn lessen en over degenen die op het podium staan. De sfeer is opperbest. De jongeren worden door hun docenten erg op hun gemak gesteld. En ook de overige medewerkers en stagiaires van Trapnotov stralen warmte en belangstelling uit. Het kan niet anders, of jongeren voelen zich welkom in dit centrum. En dat is ook precies de bedoeling.
Op 21 januari gaan we in brede school de Wierwinde kijken. Daar worden iedere vrijdagmiddag lessen verzorgd door de docenten van Trapnotov. Leerlingen die de lessen leuk vinden, kunnen na schooltijd meedoen aan de workshops. Zo leren zij het jongerencentrum kennen en komen zij alvast in contact met jongeren uit het voortgezet onderwijs.
Voor ieder wat wils
Finn Minke begeleidt 't Heem bij het project vanuit Cultuurnetwerk Nederland. Op deze webstek plaatst ze af en toe berichten over haar ervaringen.
Charlotte is locatiemanager van 't Heem en onder meer trekker van de activiteiten binnen het subsidieproject. Met groot elan heeft ze zich ingezet om een aantal veranderingen door te voeren in de school; de eerste vruchten van dat werk worden inmiddels geplukt. Sinds 1 augustus 2010 is 't Heem officieel een brede school, met een belangrijk rol voor cultuureducatie in het onderwijs.
't Heem ligt in het dorpje Nijverdal – een mijl op zeven om er te komen met het openbaar vervoer – in een overwegend blanke wijk waarin veel kinderen te maken hebben met een sociaal isolement en onderwijsachterstanden. Cultuureducatie wordt gezien als een van de manieren om de persoonlijke ontwikkeling van de kinderen te stimuleren. Het is vaak de kapstok waar de verschillende vakgebieden aan worden opgehangen en waarmee ze aan elkaar worden verbonden.
Het afgelopen jaar is er in 't Heem ontzettend veel veranderd. Er heeft een fusie plaatsgevonden waarbij de brede school in het leven is geroepen, en de school is sterk gegroeid. Er zijn nu 126 leerlingen, vorig jaar waren dat er iets meer dan vijftig. Ook het team is gegroeid en veranderd. Er werken nog drie 'oude' leerkrachten, de rest is nieuw aangetrokken. Het is nog een beetje zoeken naar een gemeenschappelijke aanpak en organisatie, maar het enthousiasme en de motivatie binnen het team zijn groot.
Heel belangrijk in de onderwijsbenadering van 't Heem is dat iedereen zichzelf mag zijn en zijn eigen talenten leert herkennen en inzetten. Leerlingen, maar ook leerkrachten. Deze insteek zie je bijvoorbeeld terug in de inrichting van de buitenruimtes: voor ieder(e intelligentie) wat wils. Het schoolplein aan de voorkant heeft een heuse klimwand en er staan verschillende speeltoestellen, waaronder een digitaal exemplaar. Leerkrachten kunnen daar opdrachten in programmeren. Dit slaat aan. Laatst stond er een hele groep kinderen, óók jongens, luidkeels te zingen bij het apparaat. Er is ook een door de school ommuurde tuin met een kippenren, een konijnenhok, een moestuin, een schuurtje met gereedschappen en een 'berg' in wording. De oogst uit de moestuin, courgettes, aardappelen, staat in een emmertje naast de deur naar de tuin. Charlotte vertelt dat vooral de meer gevoelige kinderen in de pauze naar graag naar de tuin komen. Ze gaan op een boomstronk insecten zitten bekijken, wieden onkruid, oogsten zelfverbouwde groentes of aaien de beesten. Gezellig.
Charlotte is locatiemanager van 't Heem en onder meer trekker van de activiteiten binnen het subsidieproject. Met groot elan heeft ze zich ingezet om een aantal veranderingen door te voeren in de school; de eerste vruchten van dat werk worden inmiddels geplukt. Sinds 1 augustus 2010 is 't Heem officieel een brede school, met een belangrijk rol voor cultuureducatie in het onderwijs.
't Heem ligt in het dorpje Nijverdal – een mijl op zeven om er te komen met het openbaar vervoer – in een overwegend blanke wijk waarin veel kinderen te maken hebben met een sociaal isolement en onderwijsachterstanden. Cultuureducatie wordt gezien als een van de manieren om de persoonlijke ontwikkeling van de kinderen te stimuleren. Het is vaak de kapstok waar de verschillende vakgebieden aan worden opgehangen en waarmee ze aan elkaar worden verbonden.
Het afgelopen jaar is er in 't Heem ontzettend veel veranderd. Er heeft een fusie plaatsgevonden waarbij de brede school in het leven is geroepen, en de school is sterk gegroeid. Er zijn nu 126 leerlingen, vorig jaar waren dat er iets meer dan vijftig. Ook het team is gegroeid en veranderd. Er werken nog drie 'oude' leerkrachten, de rest is nieuw aangetrokken. Het is nog een beetje zoeken naar een gemeenschappelijke aanpak en organisatie, maar het enthousiasme en de motivatie binnen het team zijn groot.
 |
| Het leeseiland en theatereiland |
Heel belangrijk in de onderwijsbenadering van 't Heem is dat iedereen zichzelf mag zijn en zijn eigen talenten leert herkennen en inzetten. Leerlingen, maar ook leerkrachten. Deze insteek zie je bijvoorbeeld terug in de inrichting van de buitenruimtes: voor ieder(e intelligentie) wat wils. Het schoolplein aan de voorkant heeft een heuse klimwand en er staan verschillende speeltoestellen, waaronder een digitaal exemplaar. Leerkrachten kunnen daar opdrachten in programmeren. Dit slaat aan. Laatst stond er een hele groep kinderen, óók jongens, luidkeels te zingen bij het apparaat. Er is ook een door de school ommuurde tuin met een kippenren, een konijnenhok, een moestuin, een schuurtje met gereedschappen en een 'berg' in wording. De oogst uit de moestuin, courgettes, aardappelen, staat in een emmertje naast de deur naar de tuin. Charlotte vertelt dat vooral de meer gevoelige kinderen in de pauze naar graag naar de tuin komen. Ze gaan op een boomstronk insecten zitten bekijken, wieden onkruid, oogsten zelfverbouwde groentes of aaien de beesten. Gezellig.
Expo van kunstenaars en kinderen
Vandaag ga ik voor het eerst op bezoek bij brede school De Wingerd. Het valt meteen op dat deze school ontzettend véél doet om kinderen een rijke leeromgeving te bieden. Onderweg naar de ingang van het gebouw wandel ik langs 'het pirateneiland' en de kabelbaan, over een spelplein, door de moestuin met het vijvertje en het door kinderen gemaakte insectenhotel, en dan heb ik pas één kant van de school gezien. Overal in en om De Wingerd straalt creativiteit je tegemoet: in de gangen, in de lokalen, in de buitenruimtes. Er zijn bijvoorbeeld twee theaters: een op het voorplein, en een binnen. En oh ja: er is een grote poppenkast – eigenlijk ook een theater natuurlijk. Als juf en ICC'er Olga me door de school rondleidt, maakt een hele rits hummels op een minibankje zich juist klaar voor een voorstelling.
De projectsubsidie is bedoeld voor de ontwikkeling van de KunstWerkPlaats: expositie- en werkruimte in één. Er worden tentoonstellingen georganiseerd met kinderen en kunstenaars, en er wordt een activiteitenaanbod ontwikkeld waarbij culturele partners, studenten en wijkbewoners worden betrokken.
In de kunstwerkplaats valt het daglicht door grote ramen naar binnen. Als je in het midden van het lokaal staat en je omdraait van de ene naar de andere kant, ervaar je duidelijk een verschil: aan de ene kant zijn de muren net als in een echt museum wit geschilderd; aan de andere kant staan houten stellages met bakken, kisten, potten en flessen vol verf, piepschuim, papier, stoffen en ander materiaal. Op de tafels liggen bont versierde sokken waar kinderen mee bezig zijn geweest bij het thema 'schitterende schatten', en in de hoek staan in plastic verpakte kleibonken. Aan de overkant zie ik al afgebakken kunstwerken: fantasierijke bouwsels, tentoongesteld in een witte kast. Vlak daarnaast staat een sokkel met het kunstwerk van een kunstenaar erop, en op tafel ligt een groot schilderij. Zowel het werk van kinderen als van kunstenaars is in dit lokaal te zien. Kinderen laten zich inspireren door de kunstwerken van kunstenaars en gaan vervolgens zelf kunst maken.
Olga laat me ook haar eigen lokaal zien. Ze ruimt nog snel wat dingen op en verontschuldigt zich voor de 'rommel', die op mij een buitengewoon gezellige indruk maakt. Hier wordt aan allerlei dingen tegelijk gewerkt en dat zie je. Lekker toch? Er is onder meer een 'natte hoek' en een tentoonstellingsplek, en er staat een berkje in de klas. Leuk is dat. Ergens helemaal achterin het lokaal in een hoekje, verstopt tussen kasten, berkentakken en alle spullen van en voor kinderen, ontwaar ik een grote-mensen-stoel aan een bureautje met een computer erop. Olga's plek. 'Daar zit ik niet zo vaak', legt ze uit. 'Ik ben meer met de kinderen bezig.'
Lees de blog van Olga van Miert, icc'er op Kindcentrum De Ontdekking
Hoe vond je de workshop van Cinekid?
In de vorige blog van brede school De Wilgenbroek lazen we dat de kinderen workshops volgen van Cinekid. Pam, leerling van groep 8 van OBS De Spelelier, vertelt in deze blog wat ze in de workshop geleerd hebben.
Cine Kid was erg leuk. We hebben zelf (circus)tekenfilmpjes gemaakt met de webcam en ze daarna laten bewegen. Als eerste gingen we tekeningetjes maken voor in het filmpje. We gingen daarna pas leren hoe we alles moesten laten bewegen. Dat was best wel moeilijk in het begin maar daarna lukte het wel. Later mochten we ook de webcam gebruiken om foto’s te maken en ook mochten we nieuwe effecten gebruiken. Het filmpje moet je natuurlijk ook opslaan als het klaar is daarom mochten we een gebruikersnaam en wachtwoord aanmaken op cinekid.nl. Op het einde van alle lessen en als iedereen het filmpje af had, gingen we met z’n allen in de klas op het digibord de filmpjes bekijken. Alle filmpjes waren erg leuk en grappig. Sommige hadden ook met geluidseffecten gewerkt wat ook erg leuk was. Alles hadden we natuurlijk van Christian en Ed geleerd. Eigenlijk wist ik helemaal niet dat dit kon!
Cine Kid was erg leuk. We hebben zelf (circus)tekenfilmpjes gemaakt met de webcam en ze daarna laten bewegen. Als eerste gingen we tekeningetjes maken voor in het filmpje. We gingen daarna pas leren hoe we alles moesten laten bewegen. Dat was best wel moeilijk in het begin maar daarna lukte het wel. Later mochten we ook de webcam gebruiken om foto’s te maken en ook mochten we nieuwe effecten gebruiken. Het filmpje moet je natuurlijk ook opslaan als het klaar is daarom mochten we een gebruikersnaam en wachtwoord aanmaken op cinekid.nl. Op het einde van alle lessen en als iedereen het filmpje af had, gingen we met z’n allen in de klas op het digibord de filmpjes bekijken. Alle filmpjes waren erg leuk en grappig. Sommige hadden ook met geluidseffecten gewerkt wat ook erg leuk was. Alles hadden we natuurlijk van Christian en Ed geleerd. Eigenlijk wist ik helemaal niet dat dit kon!
Abonneren op:
Posts (Atom)